Κατάργηση του μπόνους εδρών.

Την πρόταση νόμου για αλλαγή του εκλογικού νόμου και κατάργησης του μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι διαστρεβλώνεται πλήρως η αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου και ότι αναιρείται κάθε ιδέα εκλογικής δικαιοσύνης.

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση της πρότασης που συνυπογράφει και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος, «το ισχύον εκλογικό σύστημα πάσχει πολλαπλά από συνταγματικής άποψης».

Όπως τονίζεται «καθιερώνει ένα ιδιόρρυθμο μικτό εκλογικό σύστημα, με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμά του την πριμοδότηση με το bonus 50 επιπλέον εδρών στο αυτοτελές κόμμα που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων στο σύνολο της Επικράτειας, ενώ δεν καθορίζει ως προϋπόθεση την επίτευξη ελάχιστου εκλογικού ποσοστού».

Στην αιτιολογική έκθεση, υποστηρίζεται, ακόμα, ότι το ισχύον εκλογικό σύστημα «καθιερώνει ένα δυσανάλογο bonus 50 επιπλέον εδρών, το οποίο διαστρεβλώνει πλήρως την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου και αναιρεί κάθε ιδέα εκλογικής δικαιοσύνης και την αρχή της αντιπροσώπευσης στο επίπεδο των επί μέρους εκλογικών περιφερειών, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση των τετραεδρικών εκλογικών περιφερειών, όπου είναι πολύ πιθανό το πρώτο κόμμα, ακόμη και με ένα ποσοστό γύρω στο 30%, να κερδίσει όλες τις έδρες που αντιστοιχούν στις περιφέρειες αυτές».

Τονίζεται, επίσης, ότι «με την δυσμενή ρύθμιση σε βάρος των συνασπισμών συνεργαζόμενων κομμάτων, παραβιάζει κατάφωρα την αρχή της ισότητας των ευκαιριών μεταξύ των πολιτικών κομμάτων».

«Το ισχύον εκλογικό σύστημα θεσπίστηκε με την προοπτική της εξασφάλισης ισχυρών μονοκομματικών κυβερνήσεων. Ο μετασχηματισμός από το 2012 και μετά του κομματικού συστήματος από δικομματικό σε πολυκομματικό και το χαμηλό ή πάντως όχι πολύ υψηλό ποσοστό του πρώτου κόμματος στις τρεις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, (18,85% στις εκλογές του Μαΐου 2012, 29,66% στις εκλογές του Ιουνίου 2012, 36,34% στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015), κατέστησε πλέον το bonus, όχι μόνο αντισυνταγματικό, αλλά και απρόσφορο για τον σκοπό που θεσπίστηκε, δηλαδή την απόκτηση κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας», επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση της πρότασης.

Επισημαίνεται επίσης ότι «υπό τα νέα δεδομένα του κομματικού συστήματος, η τεχνητή υπεραντιπροσώπευση του πρώτου κόμματος χρησιμεύει απλώς στο να καταστήσει δεσπόζουσα τη θέση του κόμματος αυτού στις διαδικασίες για τον σχηματισμό Κυβέρνησης συνασπισμού. Όμως, ο στόχος αυτός, δηλαδή η διευκόλυνση του σχηματισμού Κυβερνήσεων συνασπισμού, εξυπηρετείται καλύτερα από το σύστημα της απλής αναλογικής, το οποίο διασφαλίζει επί πλέον και τη σχετική ομοιογένεια των κυβερνήσεων συνασπισμού, άρα και την κυβερνητική σταθερότητα».

Σημειώνεται ότι ο ισχύων εκλογικός νόμος αποτελεί νομοθετική πρωτοβουλία του Κώστα Σκανδαλίδη το 2004 επί της τελευταίας κυβέρνησης Σημίτη που προέβλεπε πριμοδότηση 40 εδρών στο πρώτο κόμμα, ενώ τροποποιήθηκε το 2008 από τον Προκόπη Παυλόπουλο παραχωρώντας στο πρώτο κόμμα 50 επιπλέον έδρες, δηλαδή 10 περισσότερες σε σχέση με τον νόμο του 2004.