Από εδώ και το έφερε, από εκεί το πήγε, τελικώς η κυβέρνηση βρήκε τρόπο να επιβάλλει το ισοδύναμο της «έκτακτης εισφοράς» που επιθυμούσε στις επιχειρήσεις.

Δεκάδες χιλιάδες εταιρείες, ακόμη και αυτές που έχουν ήδη πληρώσει τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων για τα κέρδη του 2014, θα κληθούν –πιθανότατα με συμπληρωματικό εκκαθαριστικό- να… ξαναπληρώσουν. Ο λόγος; Το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να αυξήσει αναδρομικά από τη χρήση του 2014 την προκαταβολή φόρου στο 100% (από 80% που ήταν μέχρι τώρα) σε όλες τις ανώνυμες εταιρείες και ΕΠΕ. Έτσι, στην πράξη θα συμβεί το εξής πρωτοφανές: η εκκαθάριση του φόρου για τα περυσινά κέρδη θα ξαναγίνει από την αρχή και θα αποσταλούν συμπληρωματικά ειδοποιητήρια. Το μέγεθος της επιβάρυνσης όπως υπολογίζεται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ανέρχεται στα 370 εκατομμύρια ευρώ ποσό που προφανώς βρίσκεται εκτός προϋπολογισμού κάθε επιχείρησης πόσο μάλλον όταν η βεβαίωσή του θα γίνει εν μέσω των δυσκολιών που έχουν δημιουργηθεί από την επιβολή των capital controls. Το ζητούμενο τώρα, είναι ποιος θα πληρώσει τον… λογαριασμό. Η κυβέρνηση έσπειρε αναδρομικές επιβαρύνσεις στις μεγάλες εταιρείες αλλά είναι εξαιρετικά πιθανό να θερίσει απολύσεις –δηλαδή περισσότερη ανεργία- και αύξηση της φοροδιαφυγής. Ήδη, τα φορολογητέα κέρδη όπως αποτυπώνονται στα βιβλία της εφορίας, εμφανίζονται να ήταν λιγότερα το 2013 ακόμη και από τα προ… 12ετίας επίπεδα ενώ τα πρώτα δείγματα από τις δηλώσεις που έχουν υποβληθεί φέτος, αποτυπώνουν περαιτέρω πτώση.

Η πρόβλεψη ότι η αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% θα ισχύσει από τα κέρδη του 2015 –κάτι που σημαίνει ότι θα έπρεπε να πληρωθεί από την επόμενη χρονιά- άντεξε λιγότερο από έναν μήνα. Ο 2ος νόμος με τα προαπαιτούμενα, τροποποιεί τον πρώτο και η αυξημένη προκαταβολή ισχύει πλέον αναδρομικά. Έτσι, για τις μεγάλες επιχειρήσεις διαμορφώνεται το εξής σκηνικό:

1. Φέτος, οι επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν περισσότερα καθώς η προκαταβολή, αντί για 80% θα υπολογιστεί με 100%. Όσες επιχειρήσεις έχουν ήδη υποβάλλει φορολογική δήλωση (σ.σ η προθεσμία για τα νομικά πρόσωπα εκπνέει στις 20 Αυγούστου) που σημαίνει ότι έχουν ήδη πληρώσει μια ή περισσότερες δόσεις, θα κληθούν να καταβάλουν τη διαφορά ενώ όσες εταιρείες περίμεναν την τελευταία στιγμή, προφανώς θα γίνει «διόρθωση» της διαδικασίας εκκαθάρισης.

2. Ακόμη βαρύτερο θα είναι το 2016. Ναι μεν θα έχει καταβληθεί από το 2015 ένα σημαντικότατο ποσό μέσα από τη διαδικασία της προκαταβολής, από την άλλη όμως τα κέρδη του 2015 θα φορολογηθούν με συντελεστή 29% αντί για 26%. Έτσι, και ο φόρος θα είναι περισσότερος, και η προκαταβολή θα υπολογιστεί και πάλι με συντελεστή 100%.

Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο παράδειγμα: Μια εταιρεία εμφάνισε κέρδη 100.000 ευρώ το 2013, το 2014 ενώ αναμένεται να εμφανίσει κέρδη 100.000 ευρώ και φέτος. Ο λογαριασμός, έχει ως εξής: Από 26.000 ευρώ που κλήθηκε να καταβάλλει η εταιρεία πέρυσι, θα φτάσει στα 31.200 ευρώ φέτος (σ.σ η διαφορά θα φτάσει στο 20%) ενώ το 2016 θα υπάρξει περαιτέρω αύξηση στις 32.000 ευρώ. Η εταιρεία θα πρέπει να περιμένει το 2017 για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση και η επιβάρυνση να επανέλθει στις 29.000 ευρώ.

Η διατύπωση της διάταξης όπως κατατέθηκε τα ξημερώματα της Τετάρτης στη Βουλή, αποτύπωνε και την…πρεμούρα για την είσπραξη: «Για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, με φορολογικό έτος που αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2014 και λήγει την 31η Δεκεμβρίου του ιδίου έτους, η καταβολή του φόρου σύμφωνα με το άρθρο 68 γίνεται σε πέντε ισόποσες μηνιαίες δόσεις από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την 21ηΑυγούστου 2015 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2015».

Στην πράξη θα φανεί τώρα ποια θα είναι η επίπτωση από την επιβολή αυτού του μέτρου, πόσο μάλλον όταν η εφαρμογή του συμπίπτει με τις δυσκολίες που έχουν προκληθεί από τα capital controls. Καλώς ή κακώς, οι μεγάλες ανώνυμες εταιρείες και ΕΠΕ, είναι και οι μεγάλοι εργοδότες της χώρας. Ήδη τα στοιχεία του Ιουλίου όπως εκδόθηκαν από το υπουργείο Εργασίας είναι απογοητευτικά. Εν μέσω θέρους χάθηκαν περισσότερες από 16.000 θέσεις απασχόλησης. Και όχι μόνον αυτό: από το σύνολο των περίπου 140.000 προσλήψεων που πραγματοποιήθηκαν, ποσοστό 84% αφορούσε σε θέσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας. Δηλαδή, τον πρώτο μήνα των capital controls, οι εταιρείες απέλυσαν περισσότερους από όσους προσέλαβαν ενώ και αυτούς που προσέλαβαν τους προσέφεραν αμοιβές της τάξεως των 200-300 ευρώ μεικτά. Η τάση αυτή, συνεχίζεται και τον Αύγουστο και πλέον το υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται αντιμέτωπο με τον εξής κίνδυνο: από τη μια να προσπαθεί να μαζέψει έσοδα για τη χρήση του 2015 μέσα από την αύξηση της προκαταβολής και από την άλλη να χάνει έσοδα από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων αλλά και απο ασφαλιστικές εισφορές.

Αύξηση προκαταβολής για όλους

Την αύξηση της προκαταβολής φόρου, δεν γλιτώνουν ούτε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις ούτε οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Το ποσοστό που σήμερα διαμορφώνεται στο 55%, θα αυξηθεί και αυτό σταδιακά στο 100%. Τουλάχιστον, οι μικρομεσαίοι γλιτώνουν την αναδρομικότητα καθώς ο βηματισμός αύξησης της προκαταβολής, έχει ως εξής:

1. Κέρδη 2014: προκαταβολή 55%

2. Κέρδη 2015: προκαταβολή: 75%

3. Κέρδη 2016: προκαταβολή 100%

Για τους εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες κλπ), η επίπτωση θα φανεί στο εκκαθαριστικό του 2016 και του 2017. Από τους ελεύθερους επαγγελματίες, περισσότερα θα κληθούν να καταβάλουν κυρίως αυτοί που δεν εμφανίζουν πολλές δαπάνες αλλά και όσοι τιμολογούν ποσά κάτω των 300 ευρώ οπότε δεν είναι υποχρεωμένοι σε παρακράτηση 20%.

Ο «λογαριασμός» από αύξηση φόρου και προκαταβολής για ΑΕ και ΕΠΕ

Έτος έκδοσης εκκαθαριστικού

Φόρος που αναλογεί

Προκαταβολή για κέρδη επόμενου έτους

Επιβάρυνση που προκύπτει

2014

26000

20800

26000

2015

26000

26000

31200

2016

29000

29000

32000

2017

29000

29000

29000

 

Πηγή: Από την εφημερίδα Παραπολιτικά